manavgat ağzı

Adlar ve Eylemler

tokucak: çamaşır yıkarken, yıkanan çamaşırın suyunu çıkarmak için (hınçla) kullanılan, tabanı düz, saplı ahşap alet.
kisireni: bir pişirimlik hamur koparmak ya da hamur kabının dibinde kalan hamuru toparlamak için kullanılan geniş ağızlı metal alet (yanılmıyorsam:)).
çencere: bildiğiniz tencerenin bozunuma uğramış hali.
muğar: göz (suyun çıktığı yer; ah, ne güzel bir sözdür göz...) pınar, kaynak, su kanalı
cıba: ba'ça, bahçe. sanki daha çok küçük bahçeler için ya da hemen evin yanıbaşında bir-iki ağaçlık tarla için kullanılıyor
ganel: kanal, kanalet.
singit: küçük, yeşilken kekremsi, olgunlaşınca bal tadında meyvesi olan bir tür yabani armut(?).
gerpelit: pelit, meşe. Neden "ger" öneki kullanılmış bilmiyorum.
biladan: ladin.
gümül: hasat zamanında yolunan susamların deste yapılarak birbirine dayanması sonucu oluşan ölçü birimi. Bir tarladan kaç gümül susam alındığı önemli bir veri oluşturur.
alafalak: yanılmıyorsam bu saksağandan başkası değil.
devegötünegirikçıkan: yaz aylarında ortaya çıkan, zamanında arkadaşlarımın sapanla avladığı (ah!) ve çok lezzettli lduğunu iddia ettikleri bir kuş. göğsübaştankara desem değil. ne kadar küçük olduğunu adı da ele veriyor.
hobuç yapmak, hobuçlamak: çocuğu omzunda ya da sırtında taşımak.
çiyin: omuz(aynı zamanda Azeri Türkçesinde yer alıyor. Azeri TVsinde duymuştum.)
göden: kalça? (deve gödeni gibi...)

Hitap Sözcükleri

bizim o'lan (oğlan): biraderiniz olması gerekmez, hitap sözü işte. kadınlar için de bizim gız, dersiniz olur biter.
dezo'lu: teyze oğlu. seslendiğiniz kişinin teyzenizin oğlu olması gerekmez.emm'oğlu gibi, day'oğlu, hal'oğlu,vb. gibi.
çavış: çavuş. genel hitap sözcüğü. genelde askerlik yapmış erkekler arasında kullanılsa da rütbenin çavuş olma zorunluluğu yoktur.
hısım: genel hitap sözcüğü. ille de hısım, akraba olmak lazım değildir. ancak, kanınızın kaynadığı biri olmasında fayda vardır.

ged ulan!: git ulan.
tahni!: (kızma, şaşma) bak şuna!, (seslenme) bir baksana,anlamlarına gelir. tanımak eyleminin doğurduğu eşsiz bir sözcük bence.
hodunusa!: ho domuza! yuh san! artık ekin tarlasından yaban domuzlarını kovalarken kullanılmıyor. bir ilenme, (hak edene) hakaret, bakla tarlasına giren ineğe uyarıda bulunma, vb. işlevleri görür.
ha naylet!: lanet olası(ca). nalet ya da naylet: lanet okunan kişi ya da hayvan.
naceset!: necaset?
bene beleni dökme!: pek şekspiryen gelir bana bu. "git başımdan, belanı arıyorsun, fazla uzattıni kaşınıyorsun" (you're looking for trouble!) gibi bir şey.
gödeni/satanı dağılası: çok görsel bir ilenme, uyarma sözü.

mücürüm: beceriksiz.
elganam: mücürüm.
firekli: beş para etmez.
kokar!: firekli

nişlen?: ne işlen? ne yaparsın? ne yapıyorsun? keyfin nasıl?
oran nehil?: oran nasıl. ****
ta'talı: tahta=***